Osmanlıca Okutucu Harfler
Osmanlıca Okutucu Harfler ‘den geçen gün Kolay Osmanlıca adlı dersimizde biraz bahsetmiştik.
Osmanlıca Okutucu Harfler hakkında ayrıntılı bilgiler sizlerle. Tarih Sitesi
Osmanlıca Okutucu Harfler Nelerdir ? Elif, vav, he, ye harfleri okutucu harflerdir. Bu gün sadece elif ve Vav harflerini inceleyeceğiz.
Sırasıyla inceleyelim.
Elif Okutucus (ا)
Örnekler “a” Sesi
1 Kelimenin başında “a” sesi var ise elif üzerine çizgi eklenir.>> آ << Bu kural sadece kelimenin baş harfi “a” sesi ile başlıyorsa geçerlidir.
| آت | آق | آچ | آی | آل |
| At | Ak | Aç | Ay | Al |
2 Kelimenin ortasında “a” sesi var ise elif ile gösterilir.
| بایراق | صاغلاو | داها | ماصا | بابا |
| Bayrak | Sağlam | Daha | Masa | Baba |
Örnekler “e” Sesi
1 Kelimenin başında “e” sesi var ise ; Genellikle ( أ )ile gösterilir. Normal ا ile gösterildiği yerlerde vardır
| أڭ | أو | ات | أر | اریك |
| En | Ev | Et | Er | Erik |
Elif okutucusu “-a” ve “-e” sesi verir.
2 İlk iki hecedeki “a” sesini gösteren okutucu elifleri birincisi bazen terk edebilir. Bunlar terketmeden de ayrı ayrı yazılabilir.
| طاباق | طباق | قایا | قیا | قاباق | قباق |
| Tabak | Tabak | Kaya | Kaya | Kabak | Kabak |
3 Ancak ince sessiz harflerle veya kapalı hece ile başlayan kelimelerin ilk hecelerinde ki okutucular terk edilmemelidir.
Örnekler:
باشاق, چلقال, پاتاتس <<<İnce Sessiz
قارتال <<<Kapalı Hece
4 Sona gelen “a” sesleri genellikle {هه – ه} okutucusuyla gösterilir. İsimlerin yalın hali ile isim eklerinin sonundaki “a” seslerinin tamamı {هه – ه} sesi ile gösterilir.
| صیره | تارله | یامه |
| Sıra | Tarla | Yama |
- Sonu “a” sesi ile biten bütün emir kipleri elif okutucusu ile yazılır.
- Azda olsa bazı isimler elif okutucusu ile yazılır.
Örnekler
İsim : اوڭا طاشله هوردی
Fiil : اونی طاشلا
Emir Kipleri : اوینا, ییقا
Vav {و} Okutucusu
Vav okutucusu “o”, ”ö”, ”u”, ”ü” seslerini verir.
| طوپ | چوق | سوت | او | بو |
| Top | Çok | Süt | O | Bu |
| طوقوز | کوچوك | قانون | قارپوز | صابون |
| Dokuz | Küçük | Kanun | Karpuz | Sabun |
- İlk hece açık olması şartı ile , ilk iki hecedeki okutucu vav {و} harflerinden ilki terkedebilir.
Örnek
| Koyun | Kömür |
| Terk Etmeyen | کومور | قویون |
| Terk Eden | کمور | قیون |
- Kelimenin ikinci hecesi çim {ج} veya çe {چ} harfiyle başlıyorsa vav okutucusu gelmez.
Örnek
| چوجک | کوچک |
| Çocuk | Küçük |
- Çok azda olsa -o, -ö sesleri vav { و} harfi ile beraber hemze {ء} ile yazılır. Fakat bu durum bir kaç kelime haricinde yerleşmemiştir.
Örnek
| ئولوم | أورکک | أولمک |
| Ölüm | Ürkek | Ölmek |
